چوب نراد روسی
چوب نراد که با نام علمی Abies Alba یا fir شناخته می‌شود یکی از گونه‌های اصلی و پر تعداد کاج محسوب می‌شود که بیشتر در نیمکره شمالی رشد می‌کند. گونه‌های مختلف درخت کاج در همه جای جهان به دلیل فراوانی و قیمت ارزانش دارای کاربرد‌های فراوانی است.
البته گونه پرمصرف درختان کاج در ایران، تخته نراد روسی می‌باشد نراد روسی بیشتر در الوارهای ۶ متری و در ضخامت‌های ۲۵ میلی‌متر تا ۷۰ میلی‌متر و عرض ۱۵ سانتی‌متر تا ۲۰ سانتی‌متر و به صورت مرطوب و یا خشک کن رفته ارائه می‌شود.
از مزیت‌های اصلی این چوب می‌توان به قیمت پایین و نرم بودن آن اشاره کرد که البته به دلیل نرم بودن نیز می‌توان راحت‌تر با آن کار کرد. پس با ما در سجرو همراه باشید تا شما را بیشتر با چوب نراد و ویژگی‌ها و مزیت‌های آن آشنا کنیم.
چوب درخت نراد (کاج) با اینکه تراکم و جرم مخصوص کمتری از چوب‌هایی مثل بلوط دارد، مقاومت بالایی در برابر شوک و تنش دارد و در دسته چوب‌های نرم قرار می‌گیرد. این چوب به دلیل کاشت صنعتی دارای قیمت کمتری نسبت به دیگر چوب‌ها است و بزرگ‌ترین استفاده از آن برای صنعت مبلمان می‌باشد.
رنگ و بافت تخته نراد روسی
چوب نراد روسی از نظر شکل ظاهری دارای رنگ روشن است که رگه‌های قهوه‌ای متمایل به قرمز دارد. برخی گونه‌های این چوب بسیار سفید و برخی دیگر متمایل به زرد هستند.
سطح تخته روسی دارای دو نوع پوسته می‌باشد:
- پوسته با رنگ روشن و سطح نرم و کمی زبر
- پوسته با سختی بیشتر و براق‌تر
با توجه به نوع اول، تخته نراد‌هایی که دارای سطح زبرتری هستند رنگ بیشتری را به خود جذب می‌کنند و این یکی از دلایلی است که رنگ کردن نراد روسی به روش غیر پوششی کار ساده‌ای نباشد.
معمولاً بافت این تخته‌ها بسته به اینکه از کدام قسمت تنه درخت (گرده) بریده شده باشد، می‌تواند متفاوت باشد.
چرا از چوب نراد روسی استفاده می‌شود؟
استفاده از چوب نراد (کاج) محدود به ایران نیست و در بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. چوب درخت نراد یک چوب سبک و در عین‌حال با ساختاری قوی است که درگذشته از آن برای ساخت واگن قطار و دکل کشتی استفاده می‌شد، این چوب در برابر آب و پوسیدگی مقاومت خوبی دارد به همین علت استفاده از آن در کشتی‌سازی منطقی به نظر می‌رسید.
ربرد‌های چوب نراد روسی
همانطور که در ابتدا گفتیم این چوب به واسطه قیمت پایین تر و نرم بودن آن از محبوبیت زیادی بین نجاران و تولیدکنندگان برخوردار است و به همین دلیل دارای کاربرد‌های فراوانی نظیر:
- مبل‌سازی
- دکوراسیون داخلی و خارجی
- ترمووود
- کاغذ سازی
- پالت سازی
- انواع کفپوش‌ها و دیوار پوش‌های ساختمانی
چوب نراد به دلیل داشتن بافت نرم، سبک بودن، قیمت مناسب و در دسترس‌بودن در بین فعالان بازار چوب محبوب است. کیفیت چوب نراد باعث شده تا کار با ابزارهای نجاری آسان‌تر باشد.
گره و ترک‌های سطح نراد روسی
یکی از ویژگیهای مهم یک چوب که در ظاهر و جلوه آن تأثیرگذار است مقدار گره و ترک‌های روی سطح آن است. هنگامی‌که شما با تصاویر انواع چوب‌ها مانند نراد و … در اینترنت مواجه می‌شوید، خواهید دید که بیشتر آن‌ها صیقلی و بدون ترک هستند در صورتیکه در واقعیت قضیه کمی فرق می‌کند!
البته ممکن است به دلیل بافت متراکم چوب، سطح آن گره کمتری داشته باشد ولی چوب نرادی که عموماً در بازار پیدا می‌شود و قیمت پایینی دارد اینگونه نخواهد بود. این را نیز بگوییم که هر چه عرض الوار کمتر باشد احتمال وجود ترک در آن کمتر هست.
یکی از نکات مهمی که باید در هنگام خرید چوب روسی به آن دقت کنید این است که معمولاً الوار‌ها پس از خشک شدن، ترک برمی‌دارند پس اگر الوار بزرگی را در یک کارگاه چوب‌فروشی دیدید که هیچ اثری از ترک در آن نیست به مرطوب بودن آن شک کنید.
باید توجه داشته باشید که مقدار ترک و گره چوب نراد بستگی به نوع استفاده شما دارد. اگر قصد دارید که از الوار نرادی در دکوراسیون و تزیینات داخلی استفاده کنید، اگر چوب شما مقداری ترک داشته باشد اشکالی ندارد به شرطی که فشار زیادی به چوب‌ها در حین کار وارد نشود چون هر چه ترک و گره چوب بیشتر باشد مقاومت آن نیز کمتر است.
البته یکی از مزیت‌های این ترک و گره‌ها جلوه طبیعی و زیبایی است که به کار شما می‌دهد.
مزایا چوب نراد روسی (کاج) چیست؟
- رنگ‌پذیری چوب نراد
چوب نراد در دسته چوب‌های با رنگ‌پذیری مناسب و خوب قرار می‌گیرد، هر رنگی را بر روی این چوب اجرا می‌شود.
- ساخت سازه‌های سبک با چوب نراد
این چوب‌ها به نسبت چوب‌هایی دیگر مانند بلوط دارای وزن کمتری هستند، به همین دلیل سازه‌های ساخته شده با این چوب سبک‌تر بوده و به‌راحتی امکان جابه‌جایی دارد.
- مقاومت چوب نراد در برابر موریانه
به دلیل وجود رطوبت بسیار بالا و شرایط زیست‌محیطی، حشرات زیادی اقدام به تخم‌گذاری در چوب‌ها می‌کنند و این موضوع باعث ایجاد مشکلات زیادی در سازه‌های چوبی می‌شد. چوب کاج به‌خاطر طعم و خاصیتش، موردعلاقه هیچ حشره‌ای نیست نباید نگران استفاده از آن در مناطق مرطوب بود.
به همین خاطر است که خریداران مبلمان ساکن در شمال کشور اگر قصد خرید مبلمان دارند، باید توجه ویژه‌ای به نوع چوب به‌کار رفته در کلاف مبلمان داشته باشند که حتماً از چوب روسی (نراد) باشد.
- چوبی سبک مناسب وسایل دکوری
اگر برای خرید نراد روسی اقدام کرده باشید قطعاً سبکی این چوب نسبت به بقیه چوب‌ها شما را شگفت‌زده کرده است. این سبکی بیشتر خود را در ساخت لوازم دکوری بزرگ نشان می‌دهد زیرا درختان کاج سرعت رشد بیشتری دارند ولی در عوض مقدار تراکم آن‌ها کمتر است و سبک به نظر می‌رسند.
برای مقایسه وزن این چوب با بقیه چوب‌ها، کافی است چوب درخت عناب و راش گرجی و نراد روسی را در نظر بگیرید، نراد روسی تقریباً دو سوم چوب راش گرجی و نصف چوب عناب وزن دارد چون چوب راش و عناب و به ویژه چوب عناب بسیار متراکم هستند.
- ظاهر زیبا
چوب نراد با طیف رنگ روشن و رگه‌های تیره نمای بسیار زیبایی دارد و از آن می‌توان به‌عنوان دیوارپوش هم استفاده کرد.
- آسیب کمتر به محیط‌زیست
با توجه به اینکه چوب نراد به‌صورت صنعتی کاشته می‌شوند و دوره کاشت و برداشت آن به نسبت دیگر درختان کوتاه‌تر است، درختان جنگلی کمتری بریده می‌شوند و به محیط‌زیست و جنگل‌های طبیعی جهان آسیب کمتری می‌رسد.
- مقاوم در برابر رطوبت
چوب نراد روسی در برابر رطوبت هوا مقاوم است از این‌رو یکی از گزینههای مناسب برای استفاده در مناطق شمالی و جنوبی کشور به دلیل وجود رطوبت هوا یا همان شرجی و محیط‌‌هایی نظیر سونا و جکوزی می‌باشد.
- مقاوم در برابر فشار و تنش
برخی بر این باورند که چوب نراد روسی به دلیل نرم بودن، دارای مقاومت خوبی نیست؛ در حالی که این گمان غلط است؛ اگر چه چوب نراد چگالی و جرمی (جرم مخصوص) کمتر از چوب‌های با تراکم بالا نظیر بلوط دارد اما در برابر تنش و فشار مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد.
معایب چوب نراد روسی
در کنار تمامی مزایا و ویژگیهای بسیار خوبی که چوب نراد روسی دارد؛ این چوب کاربردی، از معایبی نیز برخوردار است که اشاره به آن‌ها برای شناخت کامل این چوب خالی از لطف نیست:
- عدم مقاومت در برابر خراش و ضربه
با وجود اینکه چوب نراد از ساختاری مقاوم برخوردار است ولی بافت آن نرم و آسیب‌پذیر است از این رو اگر که خراش و یا ضربه‌ای به آن وارد شود، بافت چوب آسیب خواهد دید.
- نیاز بسیار به نگهداری و مراقبت
درست است که مقاومت این نوع از چوب‌های کاج خوب است اما نسبت به چوب‌هایی چون بلوط استحکام کمتری دارد از این رو سازه‌هایی که با این نوع چوب ساخته می‌شوند مراقبت بیشتری را نیاز دارند.
- وجود گره در بافت چوب
گره‌های کمتر نشان‌دهنده کیفیت بالا و مقاومت بیشتر است. پس در هنگام خرید چوب روسی به تعداد گره‌ها توجه شود و تلاش شود که الوار با گره کمتر خریداری گردد.
مراحل پرداخت تخته نراد روسی
- برش‌کاری با اره میزی یا فرز
تخته نراد به دلیل نرم بودن جزء راحت‌ترین برش‌ها محسوب می‌شود و فشار کمی به دستگاه وارد می‌کند اما باید در هنگام برش‌کاری مراقب گره‌ها باشید چون آن‌ها سفت بوده و سرعت برش‌کاری را کاهش می‌دهند.
همانطور که گفتیم نراد روسی تراکم کمتری نسبت به باقی چوب‌ها دارد از این‌رو احتمال جدا شدن الیاف آن در برش‌کاری عرضی وجود دارد.
- سنباده‌زنی و پیچکاری نراد روسی
یکی از بخش‌های مهم پرداخت چوب نراد روسی که باعث صیقلی شدن سطح آن می‌شود، سنباده‌زنی است. سنباده‌کاری چه دستی و چه برقی کمی زمان‌بر بوده و نیاز به حوصله زیادی دارد اما این قضیه در تخته‌های نراد فرق می‌کند. شما وقتی سنباده را دست بگیرید خیلی واضح جدا شدن گرده‌های چوب را مشاهده می‌کنید و خواهید دید که سنباده‌زنی نراد روسی به نسبت دیگر چوب‌ها خیلی راحت‌تر است.
از دیگر مزیت‌های نرم بودن نراد پیچکاری راحت آن است که باعث می‌شود رزوه‌ها به‌راحتی در چوب فرو بروند.
- رنگ‌کاری تخته نراد
رنگ زدن چوب‌ها به دو صورت پوششی و غیر پوششی می‌باشد. رنگ‌کاری پوششی به مراتب بهتر از غیر پوششی بر روی نراد روسی عمل می‌کند چون در پوششی نوع و جنس چوب چندان تأثیری در کیفیت رنگ‌کاری ندارد ولی در غیر پوششی این چنین نیست و نوع چوب نیز مهم است.
یکی از معایب چوب نراد که در رنگ غیر پوششی دیده می‌شود، رنگ‌پذیری غیر‌یکنواخت آن است. دلیل این اتفاق وجود پوسته‌های زبر و صیقلی است که پوسته‌های زبر رنگ بیشتری نسبت به پوسته‌های صیقلی جذب می‌کنند.
برای حل این مشکل استفاده از پیشرنگ‌ها و یا اجرای یک دست روغن جلا که با تینر روغنی رقیق شده باشد می‌تواند مفید واقع شود.
